Toespraak minister Van Nieuwenhuizen bij afscheid Hans Alders

10-07-2019

"Na jaren van instabiliteit creëerde Hans Alders een periode van rust. Heel lang werden de verschillende stemmen in de luchtvaart op deze manier goed gekanaliseerd. En dat is razend knap."

Spreektekst minister Van Nieuwenhuizen bij afscheid Hans Alders als voorzitter Omgevingsraad Schiphol, 9 juli

Beste Hans,

Dames en heren,

Allereerst dank ik alle sprekers heel hartelijk voor hun bijdragen!

Door alle reflecties ontstaat een interessant tijdsbeeld over het besturen van een land als Nederland, de zoektocht naar balans tussen al die verschillende belangen en de spanning in het polderlandschap die dat met zich meebrengt.

Ik denk dat we hiermee volledig aan de wens van Hans Alders voldaan hebben om z’n afscheid in breder perspectief te zetten met een grote rol voor de inhoud.

Niet de persoon centraal, maar de inhoud: zo zie je het graag.

Die drijfveer komt ergens vandaan. Misschien wel van iemand die je zelf in een interview wel eens je leermeester hebt genoemd.
Die zei ooit tegen je – en ik citeer: “Hans, je moet één ding onthouden. Een tegenstander zal jou altijd proberen te pakken op details als jij hen op de hoofdzaak klem hebt. Dus moet jij ervoor zorgen dat je de details kent.”

Je weet vast nog wel wie dat was? [Joop den Uyl]

Het was in een ander tijdperk. De inhoud als wapen. Jij hebt daar een geheel eigen draai aan gegeven. Inhoud niet zozeer als wapen om tegenstanders te verslaan, maar de inhoud als bindmiddel, om mensen mee te krijgen en richting te geven aan het proces.

Als voorzitter van de Omgevingsraad Schiphol heb je dit 12,5 jaar op een indrukwekkende manier in praktijk gebracht en lange tijd rust gebracht in de luchtvaart.

Je weet nog wel hoe het begon in 2006. Een totale patstelling rond de ontwikkeling van Schiphol. Het zat muurvast. Aan de ene kant de sector die ruimte wilde om te groeien.

Aan de andere kant de omwonenden die zich grote zorgen maakten over de leefbaarheid. Er was een sfeer van wantrouwen en de onderlinge communicatie liep meer via de rechter en juristen dan via de overlegtafel.

Er was grote behoefte aan iemand die deze discussie vlot kon trekken.

Het verdient enorm veel respect dat je hierin bent geslaagd.

Vooral door heel goed te luisteren. Betrokkenen serieus nemen. Alle argumenten meenemen en meewegen en als het even kan een ontspannen sfeer creëren.  

Zelf heb ik dat ook mogen meemaken, een jaar of 10 geleden. Ik was gedeputeerde in Noord-Brabant en Hans voorzitter van de Alderstafel Eindhoven. Het is een jaar na zijn belangrijke Schiphol-advies en de regio Eindhoven is in rep en roer.

Zo werd ik getuige van zijn werkwijze. Inhoud en zorgvuldigheid stonden bovenaan en iedereen werd gehoord. Hans luistert indringend en als hij het woord neemt om alles samen te vatten, geeft hij iedereen het gevoel dat er méér gemene delers zijn dan werd gedacht.

Op deze manier volgde akkoord na akkoord. Veertig om precies te zijn. Na jaren van instabiliteit creëerde Hans Alders een periode van rust. Heel lang werden de verschillende stemmen in de luchtvaart op deze manier goed gekanaliseerd. En dat is razend knap.

Om te kunnen vliegen heb je twee vleugels nodig. Ook Hans had die, al die tijd. Ik heb het natuurlijk over Theo Vermeegen en Johan Weggeman. Ook wel de drie musketiers van de luchtvaart genoemd.
Samen waren jullie een ijzersterk team en ook jullie wil ik enorm danken voor je inzet!

Met recht kunnen we zeggen dat we vandaag een tijdperk afsluiten.

Anno 2019 beleven we een nieuwe golf van maatschappelijke en politieke discussie. Een golf waarvoor we een nieuwe aanpak moeten vinden en een nieuwe manier waarop belanghebbenden kunnen meedenken en meedoen.

De eerste die zich dat realiseert, is Hans Alders. Zelf schreef je in je afscheidsbrief in januari: “Wat in een bepaalde context en een bepaalde tijdsfase goed functioneert, hoeft niet zonder meer het antwoord te zijn voor een volgende fase.”

Die volgende fase is nu aangebroken. Vorige week heb ik een nieuwe aanpak gepresenteerd.

Een nieuw tijdperk maar het blijft cruciaal dat iedereen meedenkt. We gaan binnenkort met alle betrokken partijen om tafel.
We zijn hard bezig met een nieuwe Luchtvaartnota om richting te geven aan de ontwikkeling van de luchtvaart tot 2050.
Met je tijdelijk opvolger Pieter van Geel gaan we de rol van de Omgevingsraad Schiphol bekijken.

Er is nieuw evenwicht nodig. Hoe complex dat is, weten we allemaal, en jij Hans, weet dat als geen ander.

Jij hebt laten zien dat het kan. Dat is zeer inspirerend.

Het vinden van een balans tussen grote economische belangen en een goede kwaliteit van leven van veel mensen, vraagt om bijzondere mensen met bijzondere eigenschappen.

Een lange periode van rust en stabiliteit, met deze woorden zetten we de periode-Alders bij in de geschiedenis van de Nederlandse luchtvaart.

Ik dank je voor dit alles zeer hartelijk en ik wens je al het goede!

Ik ga je ook iets overhandigen. Er is een mooi boek gemaakt over de luchtvaartpolder - oftewel het tijdperk Alders. Dit boekje bevat reflecties van bestuurders, bewoners en milieuorganisaties, van werkgevers en CEO’s van Schiphol en een overzicht van de werkwijze en de belangrijkste resultaten. Ook de bijdragen van de drie sprekers zijn opgenomen.

Een waardevolle en inspirerende bundel, met uiteraard heel veel inhoud!

Ik reik je graag het eerste exemplaar uit!
Ik wens jou en iedereen hier veel leesplezier!

 

 

Afbeeldingen

X (voorheen Twitter)

Cookie-instellingen